Decanteren is een cruciale fase die verder gaat dan het esthetische aspect om de kwaliteit van de wijn te verbeteren.
Dit artikel van de Oeni-app(beschikbaar op iOS en Android) gaat dieper in op waarom dit proces essentieel is.
Vrijkomen van aroma's en smaken
Wanneer wijn in een karaf wordt geschonken, komt hij in contact met zuurstof, waardoor vluchtige aromatische verbindingen vrijkomen. De aroma's die eerst opgesloten zaten in de fles komen volledig tot ontwikkeling en bieden een rijker en complexer smakenpalet. Dit fenomeen is vooral gunstig voor jonge wijnen, waarvan de aroma's in eerste instantie kunnen worden gemaskeerd door gesloten tannines.
Verzachten van tannines
Jonge wijnen, vooral rode wijnen, hebben tannines die agressief en wrang kunnen zijn. Decanteren helpt om deze tannines te verzachten, waardoor de wijn aangenamer in de mond ligt. Zuurstof helpt om de chemische bindingen in de tannines af te breken, waardoor ze zachter en soepeler worden.
Sedimentafscheiding
Na verloop van tijd ontwikkelen sommige wijnen, vooral oude rode wijnen en ongefilterde wijnen, bezinksel. Deze vaste deeltjes kunnen de wijn een bittere, onaangename smaak geven. Decanteren scheidt de wijn van deze bezinksels. Door de wijn langzaam in de karaf te schenken, blijft het bezinksel op de bodem van de fles, wat zorgt voor een zuiverdere proefervaring.
Evolutie van aroma's in contact met zuurstof
Sommige wijnen, vooral complexe rode wijnen en bepaalde rijke witte wijnen, hebben baat bij decanteren omdat door zuurstof te geven secundaire en tertiaire aroma's worden onthuld. Deze aroma's, die vaak worden gemaskeerd wanneer de fles wordt geopend, ontwikkelen zich en komen volledig tot uiting na enkele minuten of uren decanteren.
Vermindering van ongewenste aroma's
In sommige gevallen kan decanteren helpen om ongewenste aroma's te verminderen of te elimineren, zoals de reductiegeur (zwavel, rotte eieren) die sommige wijnen kunnen hebben bij het openen. Deze aroma's verdwijnen vaak door blootstelling aan de lucht, waardoor de wijn aangenamer wordt.
Wanneer moet wijn worden gedecanteerd?
- Jonge rode wijnen: Jonge rode wijnen, vaak minder dan drie jaar oud, hebben vooral baat bij decanteren. Deze beluchting helpt om de tannines, die vaak erg aanwezig zijn in jonge wijnen, te verzachten en om ingesloten aroma's vrij te maken. Zonder voldoende beluchting kunnen jonge wijnen soms gesloten of streng overkomen.
- Rijpe rode wijnen: wijnen ouder dan 15 jaar ontwikkelen na verloop van tijd bezinksel. Decanteren scheidt deze bezinksels, waardoor de wijn helderder en aangenamer om te drinken wordt. Zorg er wel voor dat je deze delicate wijnen niet te veel belucht om hun subtiele aroma's niet te verliezen.
- Bepaalde witte en roséwijnen: Hoewel het minder gebruikelijk is, kunnen sommige witte en roséwijnen, vooral die met een hoge mineraliteit of die gerijpt zijn op droesem, ook baat hebben bij decanteren. Dit onthult complexere aroma's en maakt de wijn expressiever.
Wanneer moet decanteren worden vermeden?
- Mousserende wijnen: Het decanteren van mousserende wijnen, zoals champagne, wordt over het algemeen afgeraden omdat dit leidt tot het verlies van bubbels, die essentieel zijn voor de proefervaring.
- Zeer oude wijnen: Zeer oude wijnen, vaak ouder dan 50 jaar, zijn zeer delicaat. Decanteren kan hun vluchtige aroma's snel verwijderen, wat de kwaliteit van de proefervaring vermindert. Het is vaak het beste om deze wijnen rustig te laten luchten in het glas.
- Wijn met gebreken: Decanteren kan geen gebreken in een wijn corrigeren, zoals kurkaanslag, oxidatie of thermische schade. Deze problemen zijn structureel en kunnen niet geëlimineerd worden door te beluchten.
Hoe decanteer je een wijn?
- De kan kiezen: Als je geen karaf hebt, zijn er verschillende alternatieven die je kunt gebruiken, zoals een kan, kan, waterkoker, plunjer koffiezetapparaat of zelfs een schone vaas. De kan moet schoon en geurloos zijn.
- Decanteertechnieken :
- Klassiek decanteren: Giet de wijn voorzichtig langs de zijkanten van de decanteerkaraf om het bezinksel zo min mogelijk te verstoren.
- Dubbele decantering: Breng de wijn over in een schoon vat en giet het na het spoelen terug in de oorspronkelijke fles. Deze methode zorgt voor een snelle, effectieve beluchting.
- Vestigingstijd :
- Jonge rode wijnen: 1 tot 2 uur decanteren voor het serveren.
- Rijpe rode wijnen: 30 minuten tot 1 uur voor het serveren decanteren.
- Witte en rosé wijnen: Indien nodig 30 minuten voor het serveren decanteren.
Conclusie
Decanteren is een subtiele kunst die, als je het goed doet, een goede fles kan veranderen in een uitzonderlijke proefervaring. Het moet worden aangepast aan het type en de leeftijd van de wijn om de voordelen te maximaliseren. Als je weet wanneer je moet decanteren en wat de juiste technieken zijn, kun je het beste uit elke fles halen.
