Het idee om wijn te laten rijpen in de koelkast lijkt voor velen misschien praktisch, maar het is eigenlijk schadelijk voor de kwaliteit van de wijn.
Dit artikel van de Oeni-app(beschikbaar op iOS en Android) gaat dieper in op de redenen waarom deze praktijk af te raden is en stelt alternatieven voor om optimaal ouder te worden.
Ongepaste temperatuur
Huishoudelijke koelkasten staan meestal ingesteld tussen 1 en 4 graden Celsius, een temperatuur die veel te koud is voor de meeste wijnen. Volgens Leonara Varvoutis, Managing Director en sommelier, schokt deze temperatuur de wijn. Als gevolg hiervan kristalliseert het wijnsteenzuur in de wijn in 'wijndiamanten', waardoor de balans en complexiteit van de smaken verandert. Deze verstoring zorgt ervoor dat de wijn uit balans raakt, wat een negatieve invloed heeft op de ontwikkeling ervan na verloop van tijd.
Idealiter rijpt wijn bij een constante temperatuur, iets onder kamertemperatuur, rond de 12 tot 15 graden Celsius. Een te lage temperatuur vertraagt het rijpingsproces, waardoor de wijn zijn complexe aroma's en smaken niet kan ontwikkelen.
Vochtigheid en condensatie
Een ander gevolg van het bewaren van wijn in de koelkast is een te hoge luchtvochtigheid, waardoor de kurk kan stikken. Dit gebrek aan zuurstof zorgt ervoor dat de wijn niet goed kan rijpen, of zelfs helemaal niet kan rijpen. De vochtige, verstikte kurk kan niet langer de luchtstroom reguleren die nodig is voor een harmonieuze rijping. Overmatige vochtigheid kan ook de ontwikkeling van schimmel bevorderen, waardoor de integriteit van de kurk en dus de wijn wordt aangetast.
Trillingen van de compressor
Koelkasten, met hun constante trillingen, zijn ook schadelijk. Carolyn Lassen, sommelier bij Husk Nashville, legt uit dat deze trillingen het bezinksel in wijnen die bedoeld zijn om te rijpen verstoren, waardoor de smaak op een onaangename manier verandert. Wijnen rijpen beter als ze onbeweeglijk zijn, zodat het bezinksel op natuurlijke wijze kan bezinken. Trillingen kunnen ook ongewenste chemische reacties veroorzaken, waardoor de structuur van de wijn verandert.
Blootstelling aan licht
Licht, met name UV-stralen, kunnen wijn na verloop van tijd aantasten. Huishoudelijke koelkasten zijn niet ontworpen om te beschermen tegen deze stralen, waardoor het risico op bederf toeneemt. UV-stralen kunnen voortijdige oxidatie veroorzaken, waardoor de kwaliteit en de levensduur van de wijn afneemt.
Atmosferische druk
Een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien is de luchtdruk in de koelkast, die ook van invloed kan zijn op de kurk en de wijn. Schommelende druk kan ervoor zorgen dat de kurk iets samentrekt en uitzet, waardoor lucht ongelijkmatig kan binnendringen.
Wisselende temperaturen
Het vaak openen van de koelkast zorgt voor temperatuurschommelingen die niet ideaal zijn voor wijn. Elke keer dat de deur wordt geopend, schommelt de temperatuur, waardoor de wijn wordt blootgesteld aan een cyclus van afkoelen en opwarmen. Deze afwisseling kan thermische vermoeidheid veroorzaken, waardoor de wijn op een ongelijkmatige en vaak schadelijke manier veroudert.
Alternatieven voor wijnrijping
- Zijdelings bewaren: Wijnflessen op hun zijkant bewaren helpt om het contact tussen de wijn en de kurk te behouden, waardoor de wijn niet uitdroogt en er geen ongewenste zuurstof binnendringt. Deze positie helpt ook om een gelijkmatige verdeling van het bezinksel te behouden.
- Donkere, koele plekken: Een wijnkelder is ideaal, maar een kast kan ook, zolang het maar koel en donker is. De ideale temperatuur ligt tussen de 12 en 15 graden Celsius, met een relatieve luchtvochtigheid van 60-70%. Een kelder biedt vaak de perfecte omstandigheden.
- Investeren in een wijnkelder: voor wie investeert in zeldzame flessen, is een wijnkelder met temperatuur- en vochtigheidsregeling essentieel. Deze kelders bieden een optimale omgeving om wijn te laten rijpen, waardoor de kwaliteiten van de wijn op lange termijn behouden blijven. Bovendien zijn moderne kelders vaak uitgerust met antitrillingssystemen en beschermende UV-deuren.
- Thermo-elektrisch wijnrek: Voor wie zich geen wijnkelder kan veroorloven, is een thermo-elektrisch wijnrek een goed alternatief. Het biedt een stabiele temperatuur zonder overmatige trillingen en zonder de nadelen van een traditionele koelkast.
- Gespecialiseerde opslagcontainers: Er zijn ook gespecialiseerde opslagcontainers die in huiselijke omgevingen geplaatst kunnen worden om de verouderingsomstandigheden van een kelder te simuleren.
Conclusie
Concluderend: hoewel de koelkast een praktische oplossing lijkt voor het bewaren van wijn, is hij niet geschikt voor rijping. Te lage temperaturen, overmatige vochtigheid, trillingen en licht kunnen de kwaliteit en ontwikkeling van de wijn beïnvloeden. Om ervoor te zorgen dat je wijn in optimale omstandigheden rijpt, kun je het beste investeren in een wijnkelder of een koele, donkere plek zoeken om de wijn te bewaren. Het beschermen van je kostbare flessen is de moeite waard als je in de toekomst wilt genieten van wijn van topkwaliteit.
